Aπόψεις...

 

«Κάθε καλοκαίρι ερχόμαστε σε επαφή με Ελληνες που ζουν και διαπρέπουν στο εξωτερικό, σε διάφορους τομείς. Τους ρωτάς αν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουν στην Ελλάδα και σε κοιτούν άλλοτε με δισταγμό και άλλοτε με απορία. Κάποια στιγμή στη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού είχαμε την ελπίδα ότι θα έκαναν το βήμα. Παραμένουν δικαιολογημένα σκεπτικοί και δεν είναι μόνο οι χαμηλοί μισθοί το πρόβλημά τους. Νιώθουν ότι τους έδιωξε η χώρα τους λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και της φαυλότητας που χαρακτηρίζει τον τρόπο με τον οποίο έχει κυβερνήσει για πάρα πολλά χρόνια το πολιτικό μας σύστημα. 

Περνούν υπέροχα τις λίγες εβδομάδες που επισκέπτονται την Ελλάδα κάθε καλοκαίρι και τους λείπουν φίλοι, συγγενείς, παλιές συνήθειες και γνώριμα τοπία.Τους κάνει, όμως, τεράστια εντύπωση πόσο λείπει η φιλοδοξία και από τον τόπο και από τους ανθρώπους που συναντούν. Βλέπουν μια χώρα που βγήκε από μια απύθμενη οικονομική κρίση και μπήκε σε έναν ενάρετο κύκλο ανάκαμψης να μην μπορεί να αποτινάξει τις παλιές συνήθειες που την οδήγησαν στη χρεοκοπία. Βλέπουν την έρευνα να βρίσκεται κοντά στο ναδίρ, πανεπιστημιακές ηγεσίες να οχυρώνονται μην έλθει κανένας ξένος και τους χαλάσει τη ρουτίνα, τρομακτικές δυσκολίες στο επιχειρείν. Και από την άλλη προσπαθούν να καταλάβουν πώς ζουν οι άνθρωποι που πίνουν καφέ όλη μέρα σε άπειρες καφετέριες, την ώρα που άλλοι τόσοι δουλεύουν πολύ παραπάνω από τους Δυτικοευρωπαίους ομολόγους τους.

Οσο περνάει ο καιρός, τους χάνουμε χωρίς ελπίδες επιστροφής. Αποκτούν ρίζες, παντρεύονται, κάνουν οικογένειες, νιώθουν ότι έχουν προοπτική εκεί όπου ζουν. Κάθε χρόνος που περνάει, γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να τους πείσει η πατρίδα τους να γυρίσουν.Τους έχουμε, όμως, ανάγκη. Χρειαζόμαστε τον επαγγελματισμό τους, τις αξίες τους, τη σημασία που δίνουν σε κανόνες και στη διαφάνεια, στην προσήλωση στην πραγματική αριστεία. Και βέβαια, την πολιτική τους παρουσία και συμμετοχή, γιατί είναι άνθρωποι που μπορούν να απαιτήσουν τα απολύτως λογικά.

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι μας λείπει η φιλοδοξία τους, όχι μόνο η προσωπική, αλλά και αυτή με την οποία θα μας μπόλιαζαν ως έθνος, όπως έχει κάνει πάντοτε η Ελληνική Διασπορά εδώ και δύο αιώνες. Αν κάτι πρέπει να μας ταρακουνήσει, είναι το γεγονός πως η φιλοδοξία μοιάζει να έχει μεταναστεύσει και αυτή από τη χώρα μας».

                                                            (Αλ. Παπαχελάς-ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)

«Η εικόνα είναι πάντα η ίδια: παραλίες της Χαλκιδικής γεμάτες τουρίστες από τις βόρειες γειτονιές μας, με έναν υπόγειο υπαινιγμό υποβάθμισης. Κι όμως, η Πελοπόννησος είχε «αγοραστεί» από Γάλλους και Γερμανούς πολύ πριν από την «απόβαση» αυτών των επισκεπτών στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική. Μόνο που εκείνοι έφερναν μαζί τους το κύρος του Κεντροευρωπαίου: την πειθαρχία, την τάξη, τον σεβασμό στον κοινόχρηστο χώρο. Οι Βαλκάνιοι δεν το κουβαλούν αυτό – ή τουλάχιστον έτσι θέλουμε να πιστεύουμε. Ίσως γι’ αυτό μας ενοχλεί η εικόνα τους, περισσότερο απ’ όσο θα τολμούσαμε να παραδεχτούμε.

Η ειρωνεία; Είμαστε κι εμείς Βαλκάνιοι. Απλώς δεν μας αρέσει να κοιτάμε αυτόν τον καθρέφτη. Και τώρα που οι παραλίες της Χαλκιδικής γεμίζουν από βόρειους γείτονες, ξαναβλέπουμε μπροστά μας συνήθειες που η Ελλάδα –και ειδικά η μικρομεσαία της τάξη–χρειάστηκε δεκαετίες να ξεμάθει: το πεταμένο τσιγάρο στην άμμο, τον φωναχτό καβγά στην ταβέρνα, την καρέκλα που μπαίνει σαν «ιδιοκτησία» μπροστά στη θάλασσα. Κι εδώ είναι που αυτοί οι τουρίστες μάς θυμίζουν τον εαυτό που νομίζουμε ότι αφήσαμε πίσω: SUV παρκαρισμένα πάνω στην άμμο, επιδείξεις πλούτου με ακριβά ρούχα και κοσμήματα στην παραλία, συμπεριφορές που φωνάζουν «κοιτάξτε πόσο καλά περνάω». 

Το παράδοξο είναι πως παρόμοιες εικόνες βλέπεις και στα νησιά, μόνο που εκεί ο «θόρυβος» προέρχεται από Σαουδάραβες, Λιβανέζους ή άλλους επισκέπτες της διεθνούς νεοπλουτίας. Κι όμως, η λέξη «Βαλκάνιοι» εξακολουθεί να κουβαλάει μια ρατσιστική χροιά – όχι εθνοτική τόσο, όσο αισθητική. Είναι το πώς ντύνονται, πώς καταναλώνουν, πώς στήνουν την παρουσία τους».

                                                       (Επ. Μπινάζη-ΑΤΗensvoice.gr)