Τι θα πει ενσωμάτωση;

  

«Οι επιθέσεις εναντίον αθώων πολιτών που κάνουν τις απαραίτητες δουλειές ή απλά απολαμβάνουν τη βόλτα τους, κατά τη διάρκεια των εορτών, τείνουν να πυκνώνουν τα τελευταία χρόνια. Με όσα τραγικά συμβαίνουν δεν είναι παράλογο να αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν άτομα που ζουν εδώ και δεκαετίες στις κοινωνίες της Δύσης και δίνουν την εντύπωση πως έχουν ενσωματωθεί πλήρως στον δυτικό τρόπο ζωής, να καταφέρονται ξαφνικά με τέτοια μανία και  μίσος εναντίον των συμπολιτών τους. Ίσως όμως το πραγματικό ερώτημα θα έπρεπε να είναι τι εννοούμε οι περισσότεροι όταν μιλάμε για ενσωμάτωση.

Η ενσωμάτωση δεν είναι πάντα κάτι που μπορεί να διαπιστωθεί παρατηρώντας εξ αποστάσεως τη συμπεριφορά κάποιου, καθόσον δεν είναι κάτι που αρχίζει και τελειώνει με την μίμηση του τρόπου ζωής της κυρίαρχης ομάδας μιας κοινότητας, αλλά έγκειται κυρίως στην αποδοχή των βασικών αρχών που διέπουν αυτόν τον τρόπο ζωής. Η γλώσσα, ο τρόπος διασκέδασης και επικοινωνίας ανθρώπων που δεν μας μοιάζουν, ο ενδυματολογικές και διατροφικές τους συνήθειες μπορεί να υιοθετηθούν, με μικρή ή μεγάλη ευκολία, ανάλογα με τις ικανότητες, τον χαρακτήρα, την ηλικία και τις επιδιώξεις κάποιου. 

Η συνοχή όμως μίας κοινότητας εξαρτάται από τις αξίες που αποδέχεται εκούσια, χωρίς εξαναγκασμό, η πλειονότητα των πολιτών, και από τους γραπτούς και άγραφους κανόνες που καθορίζουν την επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη της. 

Ενσωμάτωση λοιπόν δεν σημαίνει (μόνο) ακούω την ίδια μουσική, παρακολουθώ τις ίδιες τηλεοπτικές σειρές, ψωνίζω από τα ίδια καταστήματα και πίνω Coca Cola, αλλά ότι σέβομαι την ιστορία ενός τόπου καθώς και ότι κατανοώ και ενστερνίζομαι σε μεγάλο βαθμό κάποιες από τις παραδόσεις, τα έθιμα, τους «άγραφους νόμους» που διαμορφώνουν τις σχέσεις και την επικοινωνία ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες και τα φύλα.

Δεν είναι άλλωστε σπάνιο, όσοι νιώθουν πραγματικά ξένοι, να προσπαθούν να περνούν όσο γίνεται «απαρατήρητοι», να μην «παρεκκλίνουν» με τρόπο που θα εγείρει την οποιαδήποτε υποψία ότι δεν «ανήκουν».Ενσωμάτωση σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει απόλυτη ταύτιση και απόρριψη της διαφορετικότητάς μου προκειμένου να γίνω αποδεκτός. 

Το ζητούμενο, δηλαδή, δεν είναι να μετατραπεί ο μετανάστης από «ξένο σώμα» σε κάτι «ολόιδιο» με τους άλλους, ώστε να μη ξεχωρίζει. Για αυτό και συνήθως ενσωματώνονται με επιτυχία αυτοί στους οποίους ένα κράτος δίνει το δικαίωμα να διατηρήσουν ως έναν βαθμό τις ιδιαιτερότητες της καταγωγής και του πολιτισμού τους με την προϋπόθεση, πάντα, ότι θα σέβονται την έννομη λειτουργία της κοινωνίας όπου ζουν.

Οι πολίτες που αισθάνονται ότι ανήκουν σε μία κοινωνία κι ότι η θέση τους δεν αμφισβητείται ούτε απειλείται, δεν διστάζουν να εκφράσουν την όποια διαφορετικότητά τους, δεν υιοθετούν απαρέγκλιτα τον τρόπο ζωής των άλλων και δεν φοβούνται να ξεχωρίσουν. 

Τα πρόσφατα γεγονότα στο Μαγδεμβούργο και τη Νέα Ορλεάνη, δεν είναι δυστυχώς, καινοφανή. Πριν από έντεκα χρόνια, όταν ζούσα στη Βοστώνη, κατά τη διάρκεια του Μαραθωνίου της πόλης, ένας νεαρός Αμερικανός με καταγωγή από την Τσετσενία, πυροδότησε δύο μηχανισμούς που έσπειραν τον θάνατο και τον τραυματισμό εκατοντάδων πολιτών. Η εμπλοκή του στην επίθεση προκάλεσε σοκ σε αρκετούς που τον γνώριζαν: «ήταν πλήρως ενσωματωμένος, ήταν ένας από μας» είχε δηλώσει τότε μια καθηγήτριά του. Ο Τζοχάρ, ήταν, φαινομενικά, τόσο καλά προσαρμοσμένος στον αμερικανικό τρόπο ζωής, που μετά τους θανάτους και τους τραυματισμούς που προκάλεσε μαζί με τον αδερφό του, πέρασε το βράδυ διασκεδάζοντας με γνωστούς του στη φοιτητική εστία.

Εκείνο που οι γνωστοί του Τζοχάρ δεν μπορούσαν να λάβουν υπόψη ήταν η ιδεολογία, που, μέσα από τη δική του ερμηνεία, τον ωθούσε στις πράξεις του – είτε πρόκειται για το αντιδυτικό παραλήρημα ενός τζιχαντιστή, είτε για την εμμονή στην υποτιθέμενη φυλετική ανωτερότητα ενός απενοχοποιημένου ναζιστή, το αποτέλεσμα είναι πάντα καταστροφικό για την επιβίωση και την αρμονική συμβίωση των μελών μιας κοινωνίας».

                 (Απόσπασμα άρθρου της  Εύας Στάμου από την ΑΤΗensvoice)