Την τρίτη φορά... την «έβαψες»

«Το κοινό περί δικαίου αίσθημα, το οποίο υποτίθεται απηχεί η νομοθεσία, λέει πως ένας υπότροπος σε κάποιο αδίκημα θα πρέπει να τιμωρείται αυστηρότερα από αυτόν που το διαπράττει για πρώτη φορά. Και για κάποιους που έχουν κάνει το έγκλημα επάγγελμα, η Πολιτεία πρέπει να σκέφτεται περισσότερο την προστασία των νομοταγών πολιτών παρά το, πολύ θαμπό και πολύ αισιόδοξο, σενάριο του δικού τους σωφρονισμού. Δεν έχω βρει ούτε έναν να διαφωνεί με αυτή την άποψη. Περιέργως, όμως, διαφωνεί η νομοθεσία μας! 

Ο "παλιός" Ποινικός Κώδικας προέβλεπε βαρύτερες ποινές σε περιπτώσεις υποτροπής, περιγράφοντας (άρθρα 88-93) την έννοια και τις υποκατηγορίες της και αναγνωρίζοντας ότι κάποιοι εγκληματούν καθ’ έξιν ή κατ’ επάγγελμα, καθιστάμενοι επικίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια. Ήρθε όμως η μεταρρύθμιση του ΣΥΡΙΖΑ (Ν. 4619/2019) και κατάργησε εντελώς την υποτροπή ως νομική έννοια και φυσικά ως επιβαρυντικό στοιχείο στην προσμέτρηση της ποινής. Είτε τρίτη φορά σε πιάνουν να κλέβεις, είτε εκατοστή, η ποινή θα είναι ίδια. 

Με αυτή την αντίληψη συμφώνησε και η ΝΔ, η οποία στη δική της μεταρρύθμιση (Ν. 4855/2021) δεν επανέφερε τις περί υποτροπής διατάξεις. Δεν τις επανέφερε ούτε ο Φλωρίδης στην πρόσφατη μεταρρύθμιση του ΠΚ (Ν.5090/2024), που υποτίθεται ότι τον κάνει αυστηρότερο.  

Όμως, υπάρχουν ειδικοί νόμοι (για εμπορία ναρκωτικών, για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ) που τιμωρούν αυστηρότερα τον υπότροπο. Εκεί τι γίνεται; Συνεχίζουν να ισχύουν ή όχι; "Όχι" απάντησε ο Άρειος Πάγος και δικαίωσε κάποιον που, ενώ από το 2009 μέχρι το 2018 καταδικαζόταν για εμπόριο και παραγωγή ναρκωτικών (2.071 χασισόδεντρα καλλιεργούσε όταν τον "τσάκωσαν την τελευταία φορά) έκανε αναίρεση, ισχυριζόμενος ότι κακώς η ποινή του προσαυξήθηκε λόγω υποτροπής, αφού αυτή η έννοια δεν υπάρχει πια!

Είναι ανατριχιαστικό το σκεπτικό του νόμου για την κατάργηση της υποτροπής. Αποδεικνύει την απόλυτη αντιστροφή των αξιών που έχει επικρατήσει στη χώρα μας και τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος των νομοθετών, από τη διαφύλαξη της τάξης και της ασφάλειας, στη φροντίδα για τον εγκληματία. 

Η αμερικάνικη απάντηση σ΄ αυτήν την παράνοια λέγεται "three strikes and you’re out".  Δηλαδή: την τρίτη φορά που εγκλημάτησες, την έβαψες! Η σχετική νομοθεσία αναφέρεται ως "three-strikes laws". Μολονότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις στην εφαρμογή του νόμου από Πολιτεία σε Πολιτεία, η φιλοσοφία του είναι ίδια: 

Την πρώτη φορά, η Πολιτεία θα σε αντιμετωπίσει με επιείκεια, δίνοντάς σου την δυνατότητα να σωφρονιστείς. Τη δεύτερη, θα σου βγάλει "κίτρινη κάρτα". Αν παρανομήσεις και τρίτη φορά, αποβάλλεσαι από την κοινωνία. Θα μπεις στη φυλακή, ανάλογα με τη σοβαρότητα του εγκλήματος, από 25 χρόνια μέχρι ισόβια. 

Το έγκλημα στην Ελλάδα είναι η πιο αποδοτική επαγγελματική δραστηριότητα. Ελάχιστο ρίσκο, μεγάλο εισόδημα, μηδέν φορολογία! (Και όλα τα επιδόματα παντελονιασμένα!) Πρέπει να πάψει να είναι. Και προς αυτή την κατεύθυνση, ένας "three strikes law" θα έκανε θαύματα. Προϋπόθεση βέβαια, να ψηφιστούν πολιτικοί που έχουν τα κότσια να τον εφαρμόσουν. 

Δυστυχώς, το πολιτικό σύστημα, στο σύνολό του, λειτουργεί καθ’ έξιν και κατ’ επάγγελμα εναντίον των συμφερόντων του νομοταγούς, φιλειρηνικού πολίτη. Ο οποίος, όμως, είναι συνένοχος, καθώς το νομιμοποιεί με την ψήφο του. Και μάλιστα σ’ αυτό είναι βαριά υπότροπος».

                           (Απόσπασμα άρθρου του Θ. Tζήμερου από το capital.gr)