Εμείς ... και η Εσθονία

«Σήμερα ένας ενήλικας Ελληνας πολίτης χαρακτηρίζεται από τους ακόλουθους αριθμούς: Ταυτότητας, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, Δημοτολογίου, Διαβατηρίου, Διπλώματος οδήγησης, Εκλογικό και πιθανόν και μερικούς άλλους (π.χ. αριθμός μητρώου εργοδότη). 

Η Εσθονία σήμερα παρέχει περισσότερες από 5.000 υπηρεσίες προς τους πολίτες της μέσω του Ιντερνετ. Καταλύτης για όλες τις παραπάνω υπηρεσίες είναι το Εθνικό Σύστημα Ταυτοτήτων (National ID Card System), το οποίο θεωρείται από τα πλέον ανεπτυγμένα σε όλο τον κόσμο. Η Κάρτα αυτή είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια ταυτότητα. Είναι ουσιαστικά το «κλειδί» για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που έχουν οι πολίτες στη διάθεσή τους. Και ενώ μεν δεν είναι υποχρεωτική η Κάρτα, εντούτοις κανένας δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτήν και γι’ αυτόν τον λόγο την αποκτούν όλοι οι πολίτες. 

Το chip της Κάρτας περιέχει κρυπτογραφημένα αρχεία με πολύ υψηλό βαθμό κρυπτογράφησης (2048-bit) και ουσιαστικά επιτρέπει την απόλυτη ταυτοπροσωπία του κατόχου σε ένα ηλεκτρονικό περιβάλλον, όπου οι περισσότερες δραστηριότητες γίνονται από μακριά και χωρίς τη φυσική παρουσία του. Ιδού μερικά παραδείγματα για τη χρήση της Κάρτας: 

Σαν εθνική ταυτότητα και ταξιδιωτικό έγγραφο για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σαν κάρτα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Σαν αποδεικτικό στοιχείο ταυτοπροσωπίας για τις τραπεζικές συναλλαγές. Σαν προπληρωμένο εισιτήριο στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας στις πόλεις Tallinn και Tartu. Σαν πιστοποιητικό για την ψηφιακή υπογραφή. Σαν ταυτότητα ψηφοφόρου για την ψηφοφορία μέσω Internet. Σαν κλειδί για την προσπέλαση σε όλες τις κρατικές βάσεις πληροφοριών προκειμένου ο πολίτης να δει τα στοιχεία που τον αφορούν, όπως τα ιατρικά αρχεία του, οι φορολογικές δηλώσεις του κ.ά. Τέλος με την Κάρτα αυτή ο πολίτης πάει σε οποιοδήποτε φαρμακείο για να παραλάβει τη συνταγή που του έδωσε ο γιατρός του ηλεκτρονικά.

Ολη η πρόοδος στην Εσθονία βασίστηκε στον μοναδικό αριθμό (digital identity) που αποκτά ο κάθε Εσθονός από τη γέννησή του. Αυτό ακριβώς είναι το κλειδί της επιτυχίας. Το αναγνώρισαν πολύ νωρίς και το υλοποίησαν αμέσως. Κάθε Εσθονός μπορεί να υπογράψει ηλεκτρονικά όλα τα έγγραφά του, χρησιμοποιώντας τη μοναδική Ταυτότητά του ή το κινητό τηλέφωνό του. Με τη χρήση της ψηφιακής υπογραφής η Εσθονία εξοικονομεί το 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της. Για την Ελλάδα αυτό θα ισοδυναμούσε με 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ οικονομία, δηλαδή 1,5 ΕΝΦΙΑ χωρίς να χάσει κανένας πολίτης κάτι!

Προσωπικά, από το 1990 προσπαθώ να πείσω τους πολιτικούς ότι χωρίς την ταυτοποίηση του πολίτη με ένα μοναδικό αριθμό, δεν μπορούμε να μπούμε στην ψηφιακή εποχή. Μάταια όμως. Ποιος καθυστερούσε (για 16 μήνες) και ακόμα καθυστερεί την κανονική έκδοση των νέων ταυτοτήτων; Η περίφημη Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, η οποία είναι ο μεγαλύτερος ανασταλτικός παράγων στην πρόοδο της χώρας. Εδωσε λέει «το πράσινο φως» αλλά με επιφυλάξεις, για ένα θέμα που δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα του πλανήτη. Τι άλλη απόδειξη θέλετε ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για τίποτα άλλο, παρά μόνο για να απολαμβάνουν την ηδονή από την καταχρηστική άσκηση των εξουσιών που τους δώσαμε.

Η ανακοίνωση του υπουργού λέει ακόμα ότι θα χρειαστούν ακόμα έξι μήνες για να υλοποιήσουν τις απαιτήσεις της Αρχής. Εν τω μεταξύ, από το τέλος του 2023 εκδίδονται οι νέες ταυτότητες χωρίς τον Προσωπικό Αριθμό. Σύμφωνα με το υπουργείο, αυτές οι ταυτότητες (εκτιμάται ότι θα είναι περισσότερες από 2 εκατ.) θα ισχύουν μέχρι τη 10ετή λήξη τους και όλοι αυτοί που πήραν αυτές τις ταυτότητες θα πρέπει να αποκτήσουν τον Προσωπικό Αριθμό τους, αλλά να τον γράψουν κάπου αλλού γιατί δεν θα υπάρχει στην ταυτότητά τους! Ελεος.

Το εξωφρενικότερο σε αυτή την ιστορία είναι το γεγονός ότι η θητεία αυτής της Αρχής αλλά και ορισμένων άλλων έχει λήξει εδώ και χρόνια, αλλά σύμφωνα με μια άλλη παγίδα που βάλαμε στο Σύνταγμά μας, δεν τα βρίσκουν στη Διάσκεψη των Προέδρων στη Βουλή για να ορίσουν νέους και έτσι η κατάσταση συνεχίζεται και θα συνεχίζεται.

Κάντε τη σύγκριση. Μια χώρα χωρίς πόρους, η Εσθονία, βάσισε όλη την ανάπτυξή της στην ασφαλή ταυτοποίηση των πολιτών της, και μία άλλη που κατοικείται από τον εξυπνότερο λαό του κόσμου, ακόμα ψάχνεται γιατί μια ξεπερασμένη και αρτηριοσκληρωτική Αρχή ασχολείται με τη φωτοτυπία των ταυτοτήτων.Είμαστε για κλάματα!»

              (Απόσπασμα άρθρου του Α.Γ. Δρυμιώτη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)