Διάχυτη αίσθηση θεσμικής ... χαλαρότητας

 

«Σύμφωνα με την «Broken Window Theory», αν επιτρέψουμε έστω και ένα «σπασμένο παράθυρο» σε μια γειτονιά να μείνει ατιμώρητο, η ανοχή αυτή γεννά κλίμα αναρχίας, ενθαρρύνοντας όσους επιδιώκουν ανομία. Οι τελευταίες δύο εβδομάδες μαρτυρούν ακριβώς αυτό το φαινόμενο.

Όταν κουκουλοφόροι βεβηλώνουν ένα εθνικό μνημείο, όπως ο Άγνωστος Στρατιώτης, και φεύγουν ανενόχλητοι, στέλνεται το μήνυμα ότι τέτοιες ακρότητες μπορεί να επαναληφθούν δίχως συνέπειες. Το ίδιο συμβαίνει και μέσα στη Βουλή, όπου έξι ακτιβιστές διακόπτουν μια κοινοβουλευτική διαδικασία την ώρα που στο βήμα βρίσκεται ο πρωθυπουργός, και πάλι μένουν ατιμώρητοι.

Όλα αυτά τα «μικρά παράθυρα» που μένουν σπασμένα και αδιόρθωτα καλλιεργούν τη γενική ιδέα ότι το κράτος δεν μπορεί-ή δεν θέλει-να επιβάλει τη νομιμότητα. Και αν η εξουσία αποτυγχάνει σε τέτοια συμβολικά σημεία, πόσο θα αποτύχει στα πιο περίπλοκα ζητήματα; Ακριβώς αυτή η διάχυτη αίσθηση θεσμικής χαλαρότητας ευνοεί τους ακραίους που «ζουν» από το χάος. 

H κυβέρνηση δείχνει να φοβάται ότι τυχόν εφαρμογή του νόμου θα προκαλέσει μεγαλύτερη «έκρηξη». Αυτό, όμως, είναι αυταπάτη: όταν αφήνεις περιθώριο για «συμβολικές» επιθέσεις σε ιερά μνημεία ή στο ίδιο το Κοινοβούλιο, το μόνο που πετυχαίνεις είναι να ενθαρρύνεις ακόμα περισσότερο την αίσθηση ότι το κράτος μπορεί να προσπεραστεί. Αν η κοινή γνώμη βλέπει ότι στο όνομα της «αποφυγής έντασης» επιτρέπεται ο ευτελισμός της Βουλής ή η βεβήλωση ενός εθνικού μνημείου, δεν θα εμπιστευτεί ποτέ ότι η κυβέρνηση θα δείξει αποφασιστικότητα σε κάτι σοβαρότερο. 

Όσοι απαιτούν την κατάρρευση της κυβέρνησης χωρίς καμία ουσιαστική πρόταση, όσοι ουσιαστικά «χορεύουν» πάνω στο πένθος-είτε με ριζοσπαστικά συνθήματα στο Σύνταγμα είτε με επικοινωνιακά πυροτεχνήματα μέσα στη Βουλή-συντηρούν την ίδια τοξικότητα που, στο τέλος, εμποδίζει κάθε πραγματική εξυγίανση του κράτους. 

Η χώρα χρειάζεται, αντίθετα, μια σοβαρή διαδικασία δικαστικής και πολιτικής λογοδοσίας για το δυστύχημα· χρειάζεται δομικές βελτιώσεις στις μεταφορές, διαφάνεια στον τρόπο που λειτουργεί ο μηχανισμός ασφάλειας. Κυρίως, χρειάζεται να νιώσει ο πολίτης πως το «σύστημα» στέκεται όρθιο και δεν ανέχεται προκλήσεις που μετατρέπουν τη δημόσια σφαίρα σε ζούγκλα. 

Η πορεία της Ιστορίας, και ιδιαίτερα η πρόσφατη μνημονιακή εμπειρία, δείχνει ότι η ατιμωρησία, ειδικά σε συμβολικές επιθέσεις, δεν φέρνει σταθερότητα, ούτε δικαιώνει το πένθος του λαού στα Τέμπη.Καλείται, λοιπόν, η κυβέρνηση να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων: να εφαρμόσει τον νόμο με συνέπεια, χωρίς εκδικητική διάθεση αλλά και χωρίς «εκπτώσεις» για χάρη κάποιων τακτικισμών. Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλη αποδόμηση της εμπιστοσύνης».

(Απόσπασμα άρθρου του Αλ. Σκούρα από το liberal.gr)