Κόστος ευκαιρίας ή ανάληψη ευθύνης;

«Στα οικονομικά υπάρχει ένας όρος, το λεγόμενο κόστος ευκαιρίας (opportunity cost). Είναι το κόστος που προκύπτει από την θυσία ενός αγαθού, όπως η ενίσχυση της πολιτικής πυροπροστασίας, για την παραγωγή κάποιου άλλου, όπως το περυσινό μέρισμα Τσίπρα προς τους αδύνατους για ψηφοθηρικούς λόγους.

Στην πολιτική πάλι, υπάρχει ο όρος ανάληψη ευθύνης. Είναι το κόστος που αναλαμβάνει ο πολιτικός για όλα όσα δεν κάνει, προκειμένου για παράδειγμα να προστατεύσει ανθρώπινες ζωές και περιουσίες από φυσικές καταστροφές. Είναι το κόστος παραδοχής ότι δεν φταίει για την τραγωδία η κλιματική αλλαγή, όπως επανέλαβε χθες ο κ. Τόσκας, αλλά η αδιαφορία πρόληψης, τα πενιχρά μέσα, η απουσία σχεδίων εκκένωσης, η έλλειψη οργάνωσης.

Η κυβέρνηση αυτή πορεύεται με γνώμονα το πρώτο, δηλαδή το κόστος ευκαιρίας. Τον περασμένο Νοέμβριο για παράδειγμα ο Αλ. Τσίπρας αποφάσισε να διανείμει στους αδύναμους συμπολίτες μας, 1,4 δισ. ευρώ ως «κοινωνικό μέρισμα», προκειμένου να βελτιώσει τη δική του εικόνα. Ασφαλώς το μέτρο προσέφερε προσωρινά ανακούφιση σε κάποιους ανθρώπους, σίγουρα όμως θα μπορούσε να δοθεί πιο στοχευμένα, όπως για τη δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων ή για την αγορά καινούργιου εναέριου στόλου πυροσβεστικών.

Άλλα παραδείγματα είναι οι δομές με πολύ χαμηλή ανταποδοτικότητα για τον πολίτη που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση, όπως το Πρωθυπουργικό Γραφείο Θεσσαλονίκης ή οι προσλήψεις μετακλητών σε γραφεία υπουργών. Μέτρα που κοστίζουν, που ανακοινώνονται μόνο και μόνο για λόγους βραχυπρόθεσμου πολιτικού οφέλους, και που μπορεί ενδεχομένως να βάζουν σε δεύτερη μοίρα ζητήματα που αφορούν όλο το κοινωνικό σύνολο. 

Αλλά αυτά είναι αδιάφορα για όποιον πορεύεται βάσει του κόστους ευκαιρίας, αναγνωρίζει την «πατρότητα» μόνο συγκεκριμένων πραγμάτων (π.χ. επιδοματικές πολιτικές), αλλά για τα «δύσκολα», έχει σκάψει μια τάφρο ανευθυνότητας. Έτσι, στη συνθηκολόγηση του 3ου Μνημονίου, έφταιγε η Ευρώπη που δεν ήθελε να αλλάξει, στις περυσινές πυρκαγιές του Καλάμου οι εμπρηστές, στη Μάνδρα η θεομηνία, και για τους φετινούς νεκρούς η κλιματική αλλαγή, (μαζί φυσικά με τους εμπρηστές).

Σε αντίθεση όμως με το παρελθόν, οι 77 ως χθες το βράδυ νεκροί, δημιουργούν άλλου είδους φορτίο πολιτικών ευθυνών. Και ακόμη κι αν πράγματι εξυφαίνονται σχέδια συνωμοτών κατά της χώρας όπως υπονόησε ο κ. Τόσκας από την πρώτη στιγμή που ξέφυγαν τα πράγματα, αυτό δεν μπορεί να προβάλλεται ως δικαιολογία ανικανότητας του κρατικού μηχανισμού να αποτρέψει το κακό. 

Από τη στιγμή που ήταν σε γνώση του μια τόσο σοβαρή υποψία, ο ίδιος είχε περισσότερους λόγους να θέσει σε κόκκινο συναγερμό τον κρατικό μηχανισμό. Ακόμη και το σχέδιο εμπρησμών να βρίσκεται μόνο μέσα στο μυαλό του, ήταν αρκετές οι προειδοποιήσεις της μετεωρολογικής υπηρεσίας προκειμένου να κινητοποιηθεί το σύστημα.

Τίποτα από αυτά δεν συνέβη. Όχι επειδή οι εμπρηστές είναι πιο πονηροί από το μηχανισμό πρόληψης, αλλά επειδή αυτός στην Ελλάδα έχει θυσιαστεί στο βωμό του κόστους ευκαιρίας για την παραγωγή άλλων, πιο ψηφοθηρικών πολιτικών.

Έτσι παραμένουμε εθισμένοι στην άναρχη δόμηση, με τις αρχές να κάνουν πως δεν τρέχει τίποτα, αδιαφορούμε για τον καθαρισμό από καύσιμη ύλη του περιβάλλοντα χώρου κατοικημένων περιοχών με τους δήμους να κάνουν τα στραβά μάτια, ενώ ο πολίτης είναι μονίμως στο απυρόβλητο και εκτός ευθύνης για όσα συμβαίνουν στη χώρα, με ευθύνη και της πολιτείας, για επίσης ψηφοθηρικούς λόγους. Όλοι ικανοποιημένοι, μέχρι να έρθει η ώρα της απώλειας ανθρώπινων ζωών».

                                                  (Αρθρο του Γ.Φιντικάκη από το liberal.gr)