«Όταν, ένας
επιχειρηματίας στη Βενεζουέλα ξεκίνησε το εργοστάσιό του πριν από είκοσι
χρόνια, ποτέ δεν θα φαντάζονταν ότι θα έρχονταν μια μέρα που θα κινδύνευε να
πάει φυλακή, εξαιτίας του χαρτιού υγείας στις τουαλέτες της επιχείρησής του.
Στη Βενεζουέλα όμως του σήμερα, αυτό που κάποτε ήταν απίθανο γίνεται
πραγματικότητα.
Οι περιπέτειες του εργοστασιάρχη άρχισαν πριν από έναν περίπου
χρόνο, όταν το συνδικάτο των εργαζομένων απαίτησε να εφαρμοστεί μια (ασήμαντη)
ρήτρα στην συλλογική σύμβαση, βάσει της οποίας οι τουαλέτες του εργοστασίου θα
έπρεπε να διαθέτουν χαρτί υγείας ανά πάσα στιγμή...
Έλα όμως που οι ελλείψεις στα πάντα όλα στη Βενεζουέλα
καθιστούν αδύνατο το να βρεθεί έστω και ένα ρολό χαρτιού υγείας… πόσω δε μάλλον
για εκατοντάδες εργαζόμενους σε ένα εργοστάσιο. Μάλιστα, όταν ο εν λόγω εργοστασιάρχης
κατάφερνε να βρει κάποιο πακέτο χαρτιού στη μαύρη αγορά, οι εργαζόμενοι το
έκλεβαν για το σπίτι, αφού ούτε αυτοί μπορούσαν να βρουν εύκολα αυτό το
«πολυτελές» είδος.
Η κλοπή χαρτιού υγείας μπορεί να ακούγεται κωμική, αλλά για
τον συγκεκριμένο άνθρωπο είναι κάτι το πολύ σοβαρό. Η αδυναμία του να έχει
διαθέσιμο χαρτί υγείας στις τουαλέτες των εργαζομένων, τον καθιστά ανακόλουθο
και παραβάτη της συλλογικής σύμβασης, με αποτέλεσμα οι συνδικαλιστές να τον
απειλούν με παρατεταμένη απεργία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην κρατικοποίηση
του εργοστασίου του από την σοσιαλιστική κυβέρνηση του Μαδούρο.
Ο
εργοστασιάρχης στράφηκε εκ νέου στην μαύρη αγορά, και επιτέλους βρήκε έναν
προμηθευτή που θα του εξασφάλιζε χαρτί υγείας για μερικούς μήνες (δεν
αναφέρουμε ονόματα για να μην επέμβει το κράτος). Η τιμή του χαρτιού ήταν ιδιαίτερα φαρμακερή,
αλλά προκειμένου να χάσει την περιουσία του ο επιχειρηματίας δέχθηκε να το
πληρώσει.
Παρόλα αυτά, το πρόβλημα δεν λύθηκε, αφού μόλις έφτασε το
χαρτί υγείας στο εργοστάσιο, έφτασε και η μυστική αστυνομία, η οποία το
κατέσχεσε, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι εξάρθρωσε ολόκληρο κύκλωμα
λαθρεμπορίου, που «αποτελεί μέρος του οικονομικού πολέμου που διεξάγουν οι ΗΠΑ
εναντίον της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Μαδούρο». Οι ΗΠΑ είναι άλλωστε ο κατ
εξοχήν υπεύθυνος κατά τον Μαδούρο, για τις ελλείψεις στα βασικά προϊόντα που
αντιμετωπίζει η χώρα. Ο επιχειρηματίας, μαζί με τρεις συνεργάτες του,
συνελήφθη, και τώρα αντιμετωπίζει σοβαρές κατηγορίες, που ίσως τον οδηγήσουν
στη φυλακή! Και όλα αυτά για λίγο χαρτί υγείας.
Η παραπάνω περίπτωση είναι μόνο μία από τις πολλές που έχουν
σχέση με την κρίση χαρτιού υγείας στη
Βενεζουέλα, που τελικά δεν προκαλεί μόνο γέλια και αστεϊσμούς. Όμως, για τους
ταλαίπωρους κατοίκους της χώρας, δεν υπάρχει τίποτα το αστείο στο σκοτάδι στο
οποίο έχει περιέλθει η πατρίδα τους.
Το πείραμα του σοσιαλισμού στον 21ο αιώνα που εισήγαγε ο
μακαρίτης Τσάβεζ, ένας αυτόκλητος υπερασπιστής της φτωχολογιάς που υπόσχονταν
να αναδιανείμει τον πλούτο στις μάζες, αλλά απλά οδήγησε την Βενεζουέλα στην
άβυσσο, έχει πλέον αποδειχτεί μια τεράστια αποτυχία[...]
Τα δυο τελευταία χρόνια η χώρα έζησε μια σύνθλιψη που σπάνια
συμβαίνει σε ένα κράτος μεσαίου εισοδήματος, χωρίς να έχει μεσολαβήσει πόλεμος.
Οι δείκτες θνησιμότητας έχουν εκτοξευτεί στο διάστημα, ενώ η
μια δημόσια υπηρεσία καταρρέει μετά την άλλη. Ο τριψήφιος πληθωρισμός έχει
οδηγήσει το 70% του πληθυσμού στην φτώχεια, ενώ ένα απίστευτο κύμα εγκληματικότητας
κρατάει τους πολίτες κλειδωμένους στα σπίτια τους μετά την δύση του ηλίου.
Όσοι έχουν χρήματα αναγκάζονται να στήνονται σε πολύωρες ουρές
προκειμένου να αγοράσουν τρόφιμα, ενώ τα μωρά πεθαίνουν σε μεγάλους αριθμούς
επειδή πολύ απλά δεν υπάρχουν ούτε τα βασικά (φτηνά) φάρμακα στα νοσοκομεία. Με
τους ίδιους ρυθμούς πεθαίνουν και οι ηλικιωμένοι, αλλά και όσοι πάσχουν από
χρόνια νοσήματα.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτή η τραγωδία; Αφού η χώρα είχε λεφτά.
Με τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου, σε μια εποχή που η τιμή του ήταν υψηλή, η
κυβέρνηση του Τσάβεζ, και από το 2013 αυτή του Μαδούρο, εισέπραξε πάνω από ένα
τρισεκατομμύριο δολάρια σε έσοδα απ το πετρέλαιο, τα τελευταία 17 χρόνια.
Κυβερνήσεις που δεν είχαν κανένα θεσμικό εμπόδιο στο να ξοδέψουν αυτά τα χρήματα
όπως και όπου ήθελαν. Σίγουρα η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει από τότε, κάτι
που πολλοί είχαν προβλέψει αλλά για το οποίο η κυβέρνηση της Βενεζουέλας δεν
πήρε κανένα μέτρο. Αυτό όμως από μόνο του δεν μπορεί να εξηγήσει το μέγεθος της
καταστροφής, η οποία ξεκίνησε πριν από την πτώση της τιμής του μαύρου χρυσού.
Το 2014, τότε που το πετρέλαιο κόστιζε $100 το βαρέλι, η Βενεζουέλα ήδη έπασχε
από τεράστιες ελλείψεις βασικών προϊόντων, ακόμη και ψωμιού.
Ο πραγματικός φταίχτης για την κατάρρευση είναι ένας: Ο τσαβισμός!
Η κυρίαρχη φιλοσοφία του Τσάβεζ, που την συνέχισε ο Μαδούρο, και που αποτελεί
κλασικό παράδειγμα κακοδιαχείρισης, με την κυβέρνηση να «χώνει» τόνους από
χρήματα σε ηλίθιες «επενδύσεις». Εκτός από την οικονομική κακοδιαχείριση, ο
τσαβισμός φημίζεται και για την θεσμική αποσάρθρωση, με τους Τσάβεζ και Μαδούρο
να μετατρέπονται σε απολυταρχικούς ηγέτες, παραλύοντας κάθε δημοκρατικό θεσμό
που υπήρχε στην χώρα. Επίσης, ο τσαβισμός εφάρμοσε ανισόρροπες πολιτικές, όπως
π.χ. ο έλεγχος τιμών, και συναλλάγματος, που γονάτισαν την οικονομία.
Τέλος, ο τσαβισμός έφερε και την «κλοπή», με την κρατική
διαφθορά να γιγαντώνεται, και με τους διάφορους αξιωματούχους (με τους
συγγενείς και κολλητούς τους) να φτιάχνουν αμύθητες περιουσίες.
Ένα τυπικό παράδειγμα της βλακώδους πολιτικής του Μαδούρο ήταν
η επιβολή ελέγχων στις τιμές, που συμπεριλάμβανε όλο και περισσότερα αγαθά,
όπως τρόφιμα, φάρμακα, μπαταρίες αυτοκινήτων, ιατρικές υπηρεσίες, καλλυντικά,
πάνες, και βεβαίως … χαρτί υγείας.
Στόχος ήταν να μειωθεί ο πληθωρισμός, και να παραμείνουν χαμηλές οι
τιμές για το καλό των φτωχότερων πολιτών, πλην όμως οποιοσδήποτε διέθετε μια
στοιχειώδη γνώση οικονομικών, θα μπορούσε να προβλέψει τις συνέπειες. Όταν οι
τιμές πώλησης ενός προϊόντος είναι χαμηλότερες του κόστους παραγωγής του, τα
ράφια μένουν άδεια. Οι επίσημες ελεγχόμενες τιμές μπορεί να είναι χαμηλές, αλλά είναι επίσης μια οφθαλμαπάτη, αφού ξαφνικά τα προϊόντα
εξαφανίζονται…
(Απόσπασμα άρθρου από το "Τhe Atlantic" - Απόδοση: S.A.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου