Αχ, Ουγκώ, τι σου ’μελλε να πάθεις...

«Ο Τζόνι Χαλιντέι υπήρξε από τα υποχρεωτικά ακούσματα της νεότητάς μου. Επρεπε να τον ακούμε, μαζί με τη Σιλβί Βαρτάν. Ηταν και κάτι ταινίες που βλέπαμε, στο ύφος του κινηματογράφου του Πρίσλεϊ, άξιες απομιμήσεις της αφέλειας του πρωτοτύπου τους. Ηταν η εποχή που η Γαλλία και το τραγούδι της αισθάνονταν πως έχαναν έδαφος απέναντι στο αγγλοσαξονικό ροκ. Ο Χαλιντέι πολεμούσε στα χαρακώματα για να αποδείξει πως και η γαλλική γλώσσα μπορούσε να γεννήσει ροκ – λες και ήταν απαραίτητο. Βίαζε τους ρυθμούς της γλώσσας και, ενώ είχε χάσει τη γνησιότητα του Γκενσμπούρ, δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τους μεγάλους Aγγλους ή Aμερικανούς ροκάδες που οι ρυθμοί της μουσικής τους συνδυάζονταν αβίαστα με τους ρυθμούς της γλώσσας τους. 

Εκτοτε, για να είμαι ειλικρινής, αγνοούσα την τύχη του, σε αντίθεση με άλλους Γάλλους της εποχής του. Είχα πάντα την αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με τη γνησιότητά του. Γάλλος ρόκερ είναι σαν να λες Αμερικανός ρεμπέτης. Προφανώς έπεφτα έξω. Στη Γαλλία παρέμεινε δημοφιλής ώς το τέλος. Τόσο δημοφιλής και εμβληματικός ώστε να τον αποχαιρετίσει ο πρόεδρος Μακρόν και να παραχωρηθούν τα Ηλύσια Πεδία για να περάσει η πομπή με το φέρετρό του καθ’ οδόν προς τη Μαντλέν. Παραχώρηση που είχε γίνει μόνον για τον Βίκτωρα Ουγκώ το 1885.

Πόσο απέχει η Γαλλία του Ουγκώ από τη Γαλλία του Χαλιντέι; Δύο δημοκρατίες και περίπου ενάμιση αιώνα θα μου πείτε. Και κάτι σκαλοπάτια στην κλίμακα της ακτινοβολίας, θα προσθέσω. Ο Ουγκώ άφησε πίσω του ένα συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει μερικούς από τους καθεδρικούς ναούς της λογοτεχνικής και πνευματικής Ευρώπης. Οι χαρακτήρες του, ο Ιαβέρης, ο Γιάννης Αγιάννης, η Κοζέτ-Τιτίκα, ο Μάριος, ο Φοίβος, ο Κουασιμόδος και η Εσμεράλδα σημάδεψαν την ευρωπαϊκή ευαισθησία. Εμεινε για τους πολιτικούς αγώνες του υπέρ της δημοκρατίας επί Δεύτερης Αυτοκρατορίας και για τις θέσεις που πήρε εναντίον της ποινής του θανάτου πάνω από έναν αιώνα πριν από την κατάργησή της. 

Θέλω να πω ότι ο Ουγκώ δεν ήταν απλώς δημοφιλής. Ηταν ένας οικουμενικός διανοούμενος. Κι αυτό δίνει το πραγματικό μέτρο της απόστασης που χωρίζει τη Γαλλία του από τη Γαλλία του Χαλιντέι.Υπερβολές; Μπορεί. Κάτι τέτοιες υπερβολές όμως αναδεικνύουν και το πραγματικό πρόβλημα του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η αδυναμία να παράγει έργο με οικουμενική ακτινοβολία τον οδηγεί στην εξεύρεση υποκατάστατων, μιας καλλιτεχνικής μεθαδόνης που μπορεί να είναι δημοφιλής, δεν έχει όμως καμία πνευματική δυναμική. Και για να μην τα χάσουμε τελείως, ας θυμόμαστε ότι ο Χαλιντέι δεν ανήκει στον ίδιο κόσμο, ούτε μοιράζεται τις ίδιες αξίες με τον Ουγκώ».

                         (Αρθρο του Τ.Θεοδωρόπουλου από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)