Γραφειοκρατία...

«Το θέμα, όπως και το θέαμα, που ακολουθεί δεν έχει ειδησεογραφικό ενδιαφέρον. Με την έννοια ότι ούτε τα συναντάμε για πρώτη φορά ούτε ανακοινώθηκε κάτι πρόσφατα από επίσημα χείλη ώστε να αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον και να βρεθεί στη, λεγόμενη, «πρώτη γραμμή της δημοσιότητας». Για την ακρίβεια, δεκαετίες τώρα, ο δημόσιος βίος εμπλουτίζεται με αφηγήσεις και συμβάντα από τον κόσμο του ελληνικού Δημοσίου. Ο «εκσυγχρονισμός» του, εξάλλου, περιλαμβάνεται στις πάγιες και μηδεπώποτε εκπληρούμενες εξαγγελίες όλων –μα όλων– των κυβερνήσεων. Βρίσκεται, αδιαλείπτως, «επί τάπητος».

Πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησα ένα οδοιπορικό σε δημόσια υπηρεσία (δεν έχει σημασία σε ποια) για να τακτοποιηθεί μια εκκρεμότητα. Ας σημειωθεί ότι ο οργανισμός αυτός δέχεται καθημερινά πολλά διαφορετικά αιτήματα από Ελληνες αλλά και ξένους πολίτες που δραστηριοποιούνται, επαγγελματικά, στη χώρα μας.

Η αναμονή, ανάλογα με τη διαδικασία, είναι μισή ώρα με τρία τέταρτα. Οι υπάλληλοι εξυπηρετικότατοι, ένας εξ αυτών, ο προϊστάμενος με θητεία –όπως φαίνεται– πολλών χρόνων, καθοδηγεί τους πάντες, βρίσκοντας λύσεις σε έναν νομοθετικό λαβύρινθο με δεκάδες υποπεριπτώσεις.

Κατ’ αρχάς το περιβάλλον: υποφωτισμένο, λερό, μάλλον από τον χρόνο, την εγκατάλειψη στον χρόνο, τον κόσμο, την αίσθηση του περάσματος και όχι του χώρου υποδοχής και εξυπηρέτησης πολιτών σε δημόσιο οργανισμό. Τα καλώδια στα πατώματα καλύπτονται με φαρδιά ταινία που χρησιμοποιούμε στις συσκευασίες για μετακομίσεις. Οχι, μάλλον, τυχαία, αφού το ντεκόρ συμπληρώνεται και από τις αυθεντικές κούτες μετακόμισης γεμάτες φακέλους και χαρτιά. Εγγραφα ταξινομημένα σε ράφια από πλεξιγκλάς, με ετικέτες γραμμένες στο χέρι, εξηγούν τι πρέπει να συμπληρώσει –ανάλογα με την περίπτωση– ο κάθε ενδιαφερόμενος. Πολύ συχνά εξαντλούνται και η διαδικασία περιπλέκεται. Οι τοίχοι, όσοι δεν έχουν αποτυπώματα από αποκολλημένες ανακοινώσεις ή κάδρα, φιλοξενούν τις πιο ετερόκλητες εικόνες, με ένα κοινό χαρακτηριστικό: δεν σημαίνουν μάλλον τίποτα και για κανέναν...

Ας περάσουμε τώρα στον επόμενο κύκλο, στην επικοινωνία. Διευκρίνιση πρώτη: ελάχιστοι πολίτες είναι σε θέση να εξηγήσουν τι ακριβώς θέλουν. Τις περισσότερες φορές «έχουν έρθει για ένα χαρτί που... και που... και που...». Ακουσα και περιγραφή, η οποία στον ήχο και στην ταχύτητα θύμιζε μετάδοση ποδοσφαιρικού αγώνα: «Παίρνω τα χαρτιά, τα φέρνω, μου τα δίνουν πίσω, επιμένω, ξανάρχομαι, πληρώνω τα χρέη μου, με διώχνουν, ξανάρχομαι...». Αποτέλεσμα; Βρισκόταν σε λάθος ταμείο, σε λάθος διεύθυνση, σε λάθος υπηρεσία. Κάποιος άλλος, βέβαια, δημόσιος υπάλληλος τον είχε καθοδηγήσει...

Διευκρίνιση δεύτερη, συνδεόμενη με την πρώτη: η ασυνεννοησία δεν οφείλεται μόνο στον πολίτη, αλλά και στον υπάλληλο, ως γρανάζι ενός ατελέσφορου γραφειοκρατικού συμπλέγματος.

Διευκρίνιση τρίτη: έγγραφα σκαναρισμένα, αποσταλμένα με μέιλ, δεν γίνονται δεκτά. Απαραίτητη προϋπόθεση για να θεωρηθεί η όποια διαδικασία νόμιμη, είναι υπογραφές και δύο με τρεις σφραγίδες, η μία πάνω ή δίπλα στην άλλη.

Σε μια άλλη ευρωπαϊκή πόλη, στο Μάντσεστερ, φίλος, με παρόμοιο αίτημα με το δικό μου, τέλειωσε μέσα σε λίγα λεπτά, κατεβάζοντας τη σχετική εφαρμογή στο κινητό του και συμπληρώνοντας τα στοιχεία. Εγώ χρειάστηκα τρεις επισκέψεις και μία τέταρτη σε άλλη υπηρεσία. Συνολικά τέσσερα πρωινά, όχι, βέβαια, ολοκληρωτικά δεσμευμένα, αλλά τέσσερα (!).

Συμπέρασμα: ο εκσυγχρονισμός αργεί έναν αιώνα. Και τώρα, είναι όλα ακόμη πιο περίπλοκα και πιο παράλογα. Σε μια λεωφόρο ταχείας κυκλοφορίας, ο αραμπάς δεν προκαλεί μόνο συμφόρηση αλλά και τραγικά τροχαία.

                                  (Άρθρο της Μ.Κατσουνάκη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)