Οι καλοθελητές του πένθους...

«Ο Μάνος Χατζιδάκις, για να γλιτώσει τους θεατρινισμούς της κηδείας δημοσία δαπάνη, ζήτησε να ταφεί σ’ ένα κοιμητήριο κάπου στον Υμηττό. Ηθελε να τον συνοδεύσουν μόνον οι κοντινοί του. Σιγά μην έχαναν την ευκαιρία οι διάφοροι καλοθελητές του πένθους. Στα βραδινά δελτία παρακολουθήσαμε σκηνές με στριμωξίδι και τα απαραίτητα σπρωξίματα όσων πάλευαν να μπουν στο εκκλησάκι. Και να σκεφτεί κανείς ότι μερικούς μήνες πριν πεθάνει δεν του δόθηκε αίθουσα για συναυλία, επειδή «δεν μάζευε κόσμο». Ηταν το 1994.

Ο Τσαρούχης έλεγε ότι δεν πρέπει να πεθάνεις καλοκαίρι, γιατί δεν πετυχαίνουν οι κηδείες. Πέθανε τον Ιούλιο του 1989. Η επιτυχία της κηδείας κρίνεται από το κοινό που μαζεύει, τον αριθμό και τον συνήθως κενολόγο στόμφο των επικηδείων. Κάτι σαν τις παραστάσεις αρχαίου δράματος στην Επίδαυρο. Αν δεν ουρλιάξει η Εκάβη, δεν ευχαριστιέσαι. Προκειμένου να γλιτώσει από την κενολογία των επικηδείων, ο Κ. Δεσποτόπουλος έγραψε τον δικό του όταν έκλεισε τα εκατό.

Η ρητορική του πένθους, λόγος και χειρονομίες μαζί, είναι μέτρο πολιτισμού. Οπως και η ρητορική της διασκέδασης. Στις ακραίες στιγμές κρίνεται ο πολιτισμός. Μια κοινωνία που αντί να διασκεδάσει ξεσαλώνει, μια κοινωνία που δεν ξέρει να πενθήσει, κοινώς δεν μπορεί να αποτιμήσει την αξία της ζωής που έφυγε, είναι μια κοινωνία που δεν έχει τρόπο για να κρίνει τον εαυτό της. Κοινώς έχει χάσει τον μπούσουλα. 

Τελευταίο θύμα ο Λουκιανός Κηλαηδόνης. Αντιγράφω από την ανακοίνωση του υπουργείου: «...τον Ιούλιο του 2015 σχολίαζε τη στάση των Ευρωπαίων πολιτικών απέναντι στην Ελλάδα, αλλά και την προπαγάνδα των κυρίαρχων ΜΜΕ...», «ο Λουκιανός ήταν η νοσταλγία... όμως έκανε παράλληλα και την κριτική του στην κοινωνία της κατανάλωσης...», «...δεν θέλησε να γίνει και δεν έγινε κομμάτι του συστήματος και κράτησε αποστάσεις από τη βιομηχανία του τραγουδιού...» και τέλος: «Καταγόταν από αριστερή οικογένεια...». Η γλώσσα που τον αποχαιρετά είναι φτιαγμένη από το ίδιο υλικό με το φέρετρό του.

Δεν ξέρω ποιος έγραψε την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού. Είναι πάντως πρότυπο της πολιτισμικής μας πτώχευσης. Ενας πραγματικός επικήδειος του πνεύματος της μεταπολίτευσης. Οπου η τέχνη του Κηλαηδόνη, ή του οποιουδήποτε Κηλαηδόνη, εξισώνεται με τον πρώτο παρατυχόντα αγανακτισμένο ψηφοφόρο. Εμαθα ότι η σορός του θα εκτεθεί. Δεν το σχολιάζω. Απλώς σας θυμίζω ότι ο Περικλής, μετά το τέλος του Επιταφίου, ζητάει από τις μητέρες, τις συζύγους, τις κόρες και τις αδελφές των νεκρών να τους πενθήσουν χωρίς υπερβολές. Κι εκείνοι σαν εμάς ήσαν. Εκαναν όμως τον κόπο να συγκρουσθούν με τους εαυτούς τους, κοινώς να δημιουργήσουν πολιτισμό.

Ο Κηλαηδόνης δεν ήταν Μπαχ. Ηταν όμως Κηλαηδόνης. Μας διασκέδασε, μας συγκίνησε, μας ελάφρυνε. Ολα τα υπόλοιπα περιττεύουν, όπως η σάλτσα που ξαναζεστάθηκε σε φούρνο μικροκυμάτων».

                         (Άρθρο του Τ.Θεοδωρόπουλου από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) 

                                                                                     (Α.Πετρουλάκης)