Μακριά, αλλά όχι μόνοι...

«Έφτασε η ώρα να ζήσουμε όσα μέχρι τώρα διαβάζαμε και βλέπαμε στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Κλειστά μαγαζιά, κλειστά σχολεία και πανεπιστήμια, έρημοι δρόμοι, φρουροί στα σουπερμάρκετ, κλειστά σύνορα, ακυρωμένες πτήσεις. Μάσκες, γάντια, απολύμανση.Ο κόσμος ξαφνικά έγινε γκρίζος, άδειος, σιωπηλός, απειλητικός. Η απειλή από τον άλλον και, ακόμα χειρότερα, εσύ ο ίδιος απειλή για τον άλλον. Για την ηλικιωμένη μητέρα σου, τον διπλανό σου ξένο αλλά συνάνθρωπο. Ο εαυτός σου ως απειλή για τους άλλους είναι μια σκέψη που δεν μπορείς εύκολα να διαχειριστείς. 

Η αβεβαιότητα μπαίνει στη ζωή μας. Και αν δεν υπάρχουν τρόφιμα αύριο στο σουπερμάρκετ; Αν σταματήσουν τελείως τα δρομολόγια λεωφορείων και μετρό; Τι θα τρώω που δεν ξέρω να μαγειρεύω; Ποια χάπια μπορώ να πάρω, ποια απαγορεύονται; Με τι θα τα αντικαταστήσω; Κλείνουμε τα γραφεία και υμνούμε την τηλεργασία, όμως τώρα καταλαβαίνουμε ότι ο χώρος της δουλειάς μας είναι και ένας κοινωνικός χώρος, εκεί που συναντάμε ανθρώπους. 

Κλείνουμε τις δουλειές μας, λίγοι όμως σκέφτονται αυτές τις στιγμές τι σημαίνει αυτό για τις ίδιες τις δουλειές μας. Ίσως σε δύο, σε τρεις μήνες, να μη τις ξαναβρούμε ίδιες. Η ρημαγμένη ελληνική οικονομία και οι μικρές επιχειρήσεις της χώρας, που δεν έχουν ακόμα συνέλθει από την κρίση, θα προσπαθήσουν να αντέξουν αυτό το νέο χτύπημα. Αλλά δεν πρέπει να τα σκεφτόμαστε τώρα αυτά. Αυτά είναι σκέψεις του επόμενου μήνα. Τώρα επείγει να κάνουμε το σωστό. Μήπως και αποφύγουμε την τύχη της Ιταλίας.

Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς είναι λογικό και το άγχος και ο φόβος. Και η τάση να ειρωνευτείς, να σαρκάσεις, να επιτεθείς σε κάποιους άλλους που γίνονται «ηλικιωμένες βόμβες» μετά τη μετάληψη στην εκκλησία, σε κάποιους που σαρώνουν τα χαρτιά υγείας από το σουπερμάρκετ. Μην το κάνουμε. Ας μην είμαστε επιθετικοί αυτή την ώρα. Οι άνθρωποι χρειάζονται κατανόηση, καλοσύνη, συμπόνια. Δεν κερδίζουμε τίποτα να σαρκάζουμε τους αδύναμους. Μόνο εκτόνωση. Αλλά δεν μας χρειάζεται αυτό. Ας σκεφτούμε ότι όσοι φέρονται πιο παράλογα, ίσως είναι και οι πιο αδύναμοι. Εξάλλου και η παράνοια είναι σχετική. Όσοι κοροϊδεύουν πιο πολύ αυτούς που συγκεντρώνονται στις εκκλησίες, διοργανώνουν συναυλίες και διαδηλώσεις εναντίον του κορωνοϊού. 

Το τελευταίο που χρειαζόμαστε τώρα είναι αυτή η νοοτροπία του «αυτοί ή εμείς». Η υποτίμηση, η εχθροπάθεια, η στοχοποίηση των άλλων. Ας προσπαθήσουμε να τους πείσουμε, όχι να τους κοροϊδέψουμε. Καλύτερα ας κοιτάξουμε με νέο μάτι τις δικές μας ζωές. Καθώς η καθημερινή μας ρουτίνα διακόπηκε και είμαστε υποχρεωμένοι να ζήσουμε μια ανήκουστη κρίση που μεταβάλλει την καθημερινότητά μας βίαια, αντιμετωπίζουμε πολλές άβολες ερωτήσεις. Ερωτήσεις που ίσως ποτέ δεν είχαμε θέσει στον εαυτό μας. 

Πώς θέλω να ζω; Με ποιον; Πόσο μπορώ να αντέξω; Μέχρι ποιου σημείου μπορώ να φτάσω; Ποιες θυσίες μπορώ να κάνω; Ποιοι νοιάζονται για μένα; Ποιοι αφιερώνουν χρόνο; Ποιος μου λείπει; Αυτές τις μέρες της καραντίνας διαπιστώνεις πράγματα που δεν είχες σκεφτεί. Και εντωμεταξύ η ζωή πάντα συνεχίζεται. Οι ώρες και οι μέρες περνάνε. Είμαστε προσαρμοστικά όντα. Γι’ αυτό επιβιώσαμε. Και μόνο αν είμαστε τέτοια, θα επιβιώσουμε και στο μέλλον. Δεν έρχεται η συνειδητοποίηση για όλους μαζί και όχι πάντα την ίδια στιγμή. 

Μην αποπαίρνεις την ηλικιωμένη μητέρα σου, ο φόβος του θανάτου είναι ισχυρότερος από τον φόβο ενός ιού. Μη μαλώνεις τον έφηβο γιο σου. Ο φόβος του θανάτου τού είναι παντελώς άγνωστος. Πρέπει να θυμίζουμε στους άλλους και στους εαυτούς μας την ευγένεια και την καλοσύνη. Η «απόσταση» που πρέπει να βάλουμε ανάμεσά μας είναι για να προστατέψουμε τους γύρω μας, όχι για να τους απομονώσουμε. Είμαστε όλοι μαζί σε αυτό. Μην αφήσετε κανέναν να προσπαθήσει να μας χωρίσει. Είμαστε πάλι κοινότητα. Καταλαβαίνουμε με αυτό τον εξωτερικό κίνδυνο τι σημαίνει αυτό, ξανά. Και ναι, έτσι είναι οι κοινότητες, έχουν μέσα και αυτούς που μεταλαβαίνουν τον όρθρο και αυτούς που πίνουν ποτάκια σε παράνομα υπαίθρια μπαρ το βράδυ. 

Ας μη χωριστούμε πάλι σε έξυπνους και ηλίθιους, συνωμοσιολόγους και υπεύθυνους, αντικληρικαλιστές και ευσεβείς, γέρους και νέους. Είμαστε όλοι αυτοί και πολλοί άλλοι, άλλοι που δεν διεκδικούν με τόσο πάθος μία ταυτότητα και έναν εχθρό, άλλοι που δεν χρειάζονται καμία ή που χρειάζονται πολλές ταυτότητες, όλοι μαζί είμαστε μια κοινότητα. Και αυτή τη δύσκολη ώρα βρίσκουμε τον τρόπο να κρατήσουμε ζωντανή την ελπίδα, να βρούμε το νόημα της ενότητας, να ζήσουμε μαζί τη ζωή μας γεμάτη και έντονη προσπαθώντας συγχρόνως να κρατήσουμε υγιή και ασφαλή την πόλη μας. 

Υπάρχει και κάτι παρηγορητικό σε όλο αυτό το χάος. Η ανακουφιστική αίσθηση ότι οι Έλληνες βρίσκουν τα ανακλαστικά να ενώνονται μπροστά στον κίνδυνο. Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές καταλαβαίνουμε ότι είμαστε μαζί σ’ αυτή την περιπέτεια και πως μόνο όλοι μαζί μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο. Αν κάποιοι δεν το καταλάβουν αυτό, δεν θα το καταφέρει κανένας μας. 

Πρέπει, δηλαδή, να καταλάβουμε και την άλλη ξεχασμένη έννοια. Την ατομική ευθύνη. Σκεφτόμαστε τους άλλους, κάνουμε ό,τι κάνουμε γιατί πρέπει, γιατί θέλουμε να κοιτάμε τον καθρέφτη στα μάτια, γιατί το οφείλουμε στον εαυτό μας και στους γύρω μας. Κοινότητα και ατομική ευθύνη. Δύο έννοιες που είχαν ξεχαστεί για τόσα πολλά χρόνια και επανέρχονται συνεχώς στα χείλη μας αυτές τις μέρες, απέναντι σε έναν απόκοσμο εχθρό, αόρατο, δολοφονικό, μοιραίο».

                       (Απόσπασμα άρθρου του Φ.Γεωργελέ από την Αthensvoice)