Σημεία των καιρών...

«Τελικά, η σέξι ξανθιά δασκάλα από το Ναύπλιο, πέτυχε το σκοπό της. Μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο έγινε σταρ! Η εμφάνισή της στην παρέλαση δημιούργησε κύμα ενθουσιασμού – και κράξιμο με το ίδιο αποτέλεσμα-στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δίνοντάς της την δυνατότητα να γίνει θέμα στη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα της χώρας.

Σημεία των καιρών. Μια έκρηξη της συλλογικής μνήμης που πιθανότατα, από αύριο θα εκτονωθεί για να δώσει τη θέση της, σε άλλες, εξίσου πολύχρωμες και εμπορικές.

Σύμφωνα με τον Maurice Halbwachs, η ατομική μνήμη οφείλει την ύπαρξή της στη συλλογική μνήμη, καθώς οι αναμνήσεις ενός ατόμου συνδέονται άμεσα με το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει. Κάθε φορά δε που εισερχόμαστε σε μια νέα κοινότητα αποκτάμε και μοιραζόμαστε νέες μνήμες, μέσα από μια διαδικασία που ο Zerubavel έχει ονομάσει «μνημοτεχνική κοινωνικοποίηση».

Ο ίδιος, μάλιστα, υποστηρίζει ότι το τι θυμόμαστε και το τι ξεχνάμε καθορίζεται από κοινωνικούς κανόνες και ότι πολλές κοινωνικές διαφορές μπορούν να μελετηθούν καλύτερα εάν τις αντιμετωπίσουμε ως «μνημονικές μάχες» σχετικά με το τι πρέπει να λησμονηθεί και το τι πρέπει να διατηρηθεί στη συλλογική μνήμη.

Θα πρέπει επομένως, να εξετάσουμε, κάποια στιγμή, τι μένει από τις παρελάσεις, τις επετείους, τις γιορτές και τις εκδηλώσεις που κάνουμε για να τροφοδοτήσουμε την μνήμη μας. Τι κρατάμε τελικά, συλλογικά, από το κάθε τελετουργικό για να συνεχίσουμε να μοιραζόμαστε κοινές αναμνήσεις.Η απάντηση είναι μάλλον απλή. Μολονότι γίνονται προσπάθειες από πολλούς ( δασκάλους, γονείς κτλ) να παραμείνουν έντιμοι σε μία εικονιστική κοινωνία εκπόρνευσης της εικόνας, οι σχολικές εκδηλώσεις έχουν υιοθετήσει πλήρως το life style του μιντιακού κόσμου.

Μιλάμε για μία κοινωνία απίστευτης φαιδρότητας που συνεχίζει να γελοιοποιεί θεσμούς, κανόνες, νόμους, ανθρώπους και ρόλους. Αλλά επιμένει στον φονταμενταλισμό του γραφικού εθνικισμού και του ναρκισσιστικού ιδεώδους της επιδειξιομανίας.Από την άλλη, αγνοεί βασικές αρχές διαχείρισης της μνήμης, όπως είναι η αξιοκρατική ιεράρχηση των προσώπων, η ιστορική γνώση και η ταξινόμηση των γεγονότων. Πιθανότατα, γιατί είναι αδιάφορο για τον μέσο άνθρωπο που αρκείται σε προβεβλημένες εικόνες και ανούσια σύμβολα.

Μια χαρακτηριστική περίπτωση στο περιθώριο της Ιστορίας είναι ο στρατηγός Κατσιμήτρος- αρνήθηκε τις διαταγές, προετοίμασε το στράτευμα και εισέβαλε στην Αλβανία- που μάλλον σε αυτόν οφείλουμε το «αλβανικό έπος», για το οποίο στήνουμε επετείους και πανηγυρίζουμε.Και άλλη μία- αυταπάρνησης και ήθους αυτή- του πρωθυπουργού Κοριζή που αυτοκτόνησε για να μην παραδώσει στους Γερμανούς την Αθήνα. Ποιος μαθητής τους ξέρει αυτούς, μιας και μιλάμε για μνήμες και ήρωες;

Ποια εικόνα και μνήμη αναπαράγεται σε σχολεία και επετείους, ποιες αφηγήσεις, ποιες εικόνες και ποια βιώματα ανθρώπων για να δέσουν την ιστορική μνήμη με το ρεαλιστικό παρόν των ανθρώπων;Ποιος ασχολείται με το περιθώριο της Ιστορίας, που σχεδόν πάντα είναι σπουδαιότερο από το επίσημο;

Για να μην κρατήσω στη «εθνική» μνήμη μου την σέξι δασκάλα ως σύμβολο της παρέλασης του Σαββάτου- αν θέλω να την απολαύσω θα την αναζητήσω αλλού-, καλύτερα να πάρω την χθεσινή γελοιογραφία του Χατζόπουλου που δείχνει την εξέδρα επισήμων να μουντζώνει τους μαθητές που παρελαύνουν.Η αντιστροφή των πραγμάτων και των θέσεων με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ…Και μιας και μιλάμε όμως, για μνήμη, θυμηθείτε τον Θανάση Βέγγο στο «Βλέμμα του Οδυσσέα»: 

«Η Ελλάδα πεθαίνει. Πεθαίνουμε σα λαός. Κάναμε τον κύκλο μας, δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια, ανάμεσα σε σπασμένες πέτρες και αγάλματα. Και πεθαίνουμε.... Αλλά αν είναι να πεθάνει η Ελλάδα, να πεθάνει γρήγορα. Γιατί η αγωνία κρατάει πολύ και κάνει πολύ θόρυβο...»

                                              (Άρθρο του Α. Ζαμπούκα από το liberal.gr)