Αν όλα αυτά συνέβαιναν σε προηγούμενες δεκαετίες, ίσως η ιδιοτελής αυτή επιλογή των κυρίαρχων πολιτικών και οικονομικών συστημάτων να άντεχε. Όμως συμβαίνει πια σε μια πολύ δύσκολη καμπή της Δύσης. Ο νέος παγκοσμιοποιημένος κόσμος αλλάζει ραγδαία τους μεσημβρινούς της ανάπτυξης. Η μεσαία τάξη των ανερχόμενων χωρών θα ανεβαίνει και της Δύσης θα κατεβαίνει για να συναντηθούν κάπου στη μέση. Σ’ αυτό το κοσμοϊστορικό ρήγμα, οι αποτυχημένες κοινωνίες σαν τη δική μας θα δουν τον κατήφορο να πλησιάζει πολύ πιο απότομα απ’ ό,τι νομίζουν.
Οι νέοι άνθρωποι, αυτοί με τα περισσότερα προσόντα και εφόδια για να κρατήσουν ζωντανή τη χώρα, θα μεταναστεύουν μαζικά στις άλλες χώρες όπου μπορούν να δημιουργήσουν. 60.000 Έλληνες μετανάστευσαν στη Γερμανία μόνο την τελευταία διετία. Το φαινόμενο θα συνεχιστεί πιο μαζικά. Το Δημόσιο δεν θα μπορεί να συντηρήσει το προσωπικό του, ήδη το ωθεί στα χρεοκοπημένα ταμεία. 3 εκ. Έλληνες συνταξιούχοι λαμβάνουν 4,4 εκ. συντάξεις σε μια κοινωνία που αριθμεί μόνο 3,3 εκ. εργαζόμενους. Και άλλους 1,5 εκ. άνεργους. Πολύ γρήγορα οι συντάξεις θα μειώνονται συνεχώς σε επίπεδα βοηθήματος.
Οι υπηρεσίες που προσφέρουμε και πουλάμε θα γίνουν χειρότερες, ο τουρισμός δηλαδή θα γίνει πιο φτωχός. Τα «γρήγορα» καράβια ήδη πωλούνται και αντικαθίστανται με παλιά, τα ταξίδια στις Κυκλάδες ξαναπάνε στις 7 ώρες, τα ξενοδοχεία της Αθήνας κλείνουν, γυρνάμε σε προηγούμενες δεκαετίες, με φτωχό τουρισμό χωρίς πολλά έσοδα. Στις κλειστές βιτρίνες ήδη νέες επιγραφές αναρτώνται, επιδιορθώσεις ρούχων, στένεμα, ρεβέρ, τσαγκάρηδες, φωτοτυπίες, ψιλικά. Η Ελλάδα πηγαίνει ολοταχώς προς τα πίσω.
Χάνει την κρίσιμη μάζα, τους νέους. Χάνει κεφάλαια στην πληρωμή όλο και μεγαλύτερων φόρων για να συντηρήσει το υπερτροφικό Δημόσιο. Δεν μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις σε ένα περιβάλλον γραφειοκρατίας και διαφθοράς. Ελπίζει μόνο σε κανέναν ολιγάρχη εξ Ανατολής που θα θελήσει προγεφύρωμα στην Ευρώπη, αλλά όχι αναπτυξιακή δραστηριότητα. Τα επόμενα χρόνια για τη χώρα μας θα είναι μίζερα και δύσκολα. Το πολιτικό σύστημα με τον αρνητισμό του, την αδυναμία του να αλλάξει το παιχνίδι, την παντελή άγνοια των παγκόσμιων δεδομένων, τη ρηχότητα και την ιδιοτέλεια, έχει εγκλωβίσει την Ελλάδα σε ένα φαύλο καθοδικό κύκλο. Ακραίες, ανορθολογικές φωνές μίσους και βίας κερδίζουν συνεχώς ακροατήριο.
Οι λιγοστές μεταρρυθμιστικές δυνάμεις μέσα και κυρίως έξω από τα κόμματα είναι παντελώς απαξιωμένες και αδύναμες να σχηματίσουν μια δύναμη αντίστασης στο μέλλον που όλοι βλέπουν με μοιρολατρία. Η κοινωνία μας αυτά τα 4 χρόνια ανέδειξε κάθε ακραίο λαϊκιστή, απατεώνα, τυχοδιώκτη, καραγκιόζη, αλλά κράτησε κάθε μεταρρυθμιστική φωνή στο περιθώριο.
Δεν νομίζω ότι μπορεί να συνεχιστεί έτσι για πολύ η κατάσταση. Τα grexit θα τα ακολουθούν τα grecovery και μετά πάλι οι δυσοίωνες προβλέψεις για αποτυχία της προσαρμογής και χρεοκοπία. Όσο περνάει ο καιρός χωρίς να δημιουργείται ένα πραγματικό ρεύμα αλλαγής στην κοινωνία που θα εκφραστεί και στο πολιτικό επίπεδο, η πορεία θα είναι με μικρές ανάσες και περισσότερες αποτυχίες, σταθερά καθοδική. Όσο περνάει ο καιρός, όλο και λιγότερο αναστρέψιμη.
Ο καιρός είναι τώρα. Όσες μεταρρυθμιστικές δυνάμεις υπάρχουν στη χώρα οφείλουν να αντιδράσουν τώρα. Να ξανακάνουν το πολιτικό παιχνίδι θετικό. Απέναντι στην αδιέξοδη προσπάθεια διατήρησης του χρεοκοπημένου συστήματος, να αντιτάξουν τη δημιουργία μιας καινούργιας, καλύτερης κοινωνίας. Αύριο θα είναι αργά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου